Cơ chế thử nghiệm cho vay ngang hàng sắp được áp dụng. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa công bố Dự thảo Nghị định quy định về cơ chế này trong lĩnh vực ngân hàng. Hãy tìm hiểu kĩ hơn trong bài viết này nhé!
Cơ chế thử nghiệm cho vay ngang hàng gồm nhiều lĩnh vực
Theo Dự thảo, các giải pháp Fintech ( công nghệ tài chính – PV) trong lĩnh vực ngân hàng được phép làm thử nghiệm. Điều đó bao gồm các lĩnh vực như sau: Chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API) và cho vay ngang hàng (P2P Lending).
Ngân hàng Nhà nước cho biết, trong thời gian qua, ngành ngân hàng thế giới nói chung và ngành ngân hàng Việt Nam nói riêng đã chứng kiến xu hướng này ra sao. Đây là xu hướng ứng dụng mạnh mẽ các công nghệ mới gắn liền với thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0.
Tại Việt Nam, xu hướng phát triển Fintech còn được thể hiện rõ nét thông qua việc các công ty khởi nghiệp công nghệ. Hoặc thông qua các tổ chức không phải ngân hàng (non-banks). Đặc biệt là tổ chức có thế mạnh công nghệ tham gia vào mảng hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng – tài chính. Công ty Fintech có hình thức phát triển các giải pháp hỗ trợ các hoạt động ngân hàng nhưng không trực tiếp cung ứng dịch vụ tới người dùng cuối (end-users). Hoặc Fintech không trực tiếp cung ứng giải pháp mới một cách độc lập.
Cơ chế thử nghiệm cho vay ngang hàng gồm nhiều lĩnh vực
Sự phát triển của cơ chế thử nghiệm cho vay ngang hàng
Sự phát triển nhanh chóng và mở rộng phạm vi của Fintech đã khiến các cơ quan quản lý tài chính – tiền tệ gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt, các doanh nghiệp của nhiều quốc gia đang phải đối mặt với những thách thức. Nhất là trong công tác quản lý. Hoặc trong các hoạt động giám sát như nguy cơ rửa tiền, tài trợ khủng bố (AML/CFT), đảm bảo an ninh mạng.
Qua đó còn có các hoạt động khác như bảo vệ dữ liệu người dùng, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và nhà đầu tư,…
Cũng như các cơ quan quản lý trên thế giới, ngân hàng Nhà nước và một số cơ quan liên quan cũng gặp vấn đề tương tự. Đó là những thách thức mới trong công tác quản lý Nhà nước. Nhất là với sự xuất hiện của các công ty Fintech đang cung ứng hoặc tham gia, hợp tác cung ứng dịch vụ. Họ cung cấp giải pháp trong nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác nhau như: Thanh toán, P2P Lending, chấm điểm thẻ tín dụng,…
Sự phát triển nhanh chóng của Fintech khiến các cơ quan quản lý tài chính gặp nhiều khó khăn
Cơ chế thử nghiệm cho vay ngang hàng chưa có pháp lý toàn diện
Các mảng, lĩnh hoạt động này của công ty Fintech chưa có các khung pháp lý toàn diện. Và nó cũng chưa có quy định pháp lý cụ thể nào để điều chỉnh. Do đó, nó có thể tiềm ẩn rủi ro, hệ lụy tiêu cực trên một số phương diện. Ví dụ như cạnh tranh công bằng, ổn định tài chính, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và an ninh mạng.
Hoạt động vay ngang hàng tại Việt Nam
Trong hoạt động P2P Lending đang nổi lên tại Việt Nam, một số công ty lấy danh nghĩa bất nhân để làm việc. Họ lợi dụng sự thiếu kiến thức và hiểu biết của người dân để lừa bịp và gian dối. Họ quảng cáo sai sự thật và hứa hẹn với lợi nhuận cao, lãi suất cao nhằm lừa đảo.
Qua đó, họ chiếm đoạt tiền vốn của người dân đã bỏ tiền đầu tư vào mô hình cho vay này. Hoặc họ lừa dối người vay với lãi suất “thấp”, điều kiện cho vay ưu đãi trong khi tính và áp dụng mức lãi suất thực tế cao “cắt cổ”. Qua đó, họ tác động tiêu cực đến cuộc sống của người dân.
Một số thỏa thuận thiếu sự minh bạch trong P2P
Một số thỏa thuận giữa các bên tham gia trong P2P Lending thiếu minh bạch. Trong đó có công ty P2P Lending, nhà đầu tư, công ty P2P Lending và bên thứ ba, công ty P2P Lending và khách hàng vay,… Họ thiếu sự rõ ràng, thiếu ràng buộc có tính pháp lý. Nhất là khi hoạt động chưa có cơ chế giám sát hay hậu kiểm đối với việc sử dụng. Hoạt động quản lý vốn vay không đúng mục đích của người đi vay. Vì thế có thể dẫn đến việc tranh chấp và khiếu kiện giữa nhiều bên.
Trên bình diện khu vực và quốc tế, nhiều quốc gia trên thế giới đã có cách tiếp cận chủ động. Họ thiết lập Cơ chế thử nghiệm cho vay ngang hàng có kiểm soát đối với hoạt động Fintech.
Cơ chế thử nghiệm cho vay ngang hàng có kiểm soát
Cơ chế thử nghiệm trong vay ngang hàng cho phép thử nghiệm những giải pháp Fintech. Đặc biệt là qua những giao dịch thật trong một môi trường có kiểm soát. Hoạt động sẽ giới hạn về phạm vi, quy mô cùng thời gian thử nghiệm.
Các giải pháp Fintech tham gia vào Cơ chế thử nghiệm sẽ được giám sát thường xuyên, liên tục. Các cơ quan quản lý ngân hàng – tài chính sẽ làm điều đó. Từ đó hạn chế mức rủi ro thấp nhất cùng hệ lụy phát sinh.
Cơ chế thử nghiệm trong vay ngang hàng cho phép thử nghiệm những giải pháp Fintech
Hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay ngang hàng
Thông tin, dữ liệu và kết quả thử nghiệm đối với các giải pháp tham gia sẽ được giám sát riêng. Cơ chế thử nghiệm này sẽ là cơ sở, căn cứ. Từ đó để cơ quan quản lý và các nhà cung ứng dịch vụ tiềm năng đánh giá tính khả thi. Họ sẽ biết về lợi ích và rủi ro của giải pháp. Từ đó đưa ra quyết định và cách thức ứng xử phù hợp tiếp theo.
Trong xu hướng trên, Ngân hàng Nhà nước cho rằng Việt Nam sẽ xây dựng khung khổ quản lý. Đặc biệt là dưới các hình thức Nghị định quy định về cơ chế thử nghiệm trong các hoạt động Fintech. Từ đó thúc đẩy sự đổi mới, sáng tạo và hạn chế sự cạnh tranh không lành mạnh. Điều đó ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật nhân danh Fintech. Từ đó giúp bảo vệ lợi ích người dùng dịch vụ.
Đồng thời, quá trình vận hành khung khổ này sẽ cung cấp cơ sở thực tiễn. Từ đó để các cơ quan quản lý Nhà nước liên quan sửa đổi, bổ sung quy định hiện hành. Hoặc họ sẽ hoàn thiện khung khổ pháp lý, ban hành quy định quản lý mới. Nhất là theo hướng tạo thuận lợi, thích ứng đối với hoạt động Fintech trong lĩnh vực ngân hàng.
Hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay ngang hàng
Trên đây là những gì bạn cần biết về cơ chế thử nghiệm cho vay ngang hàng tại Việt Nam. Hãy theo dõi thông tin để biết thêm về tình hình P2P Lending trong tương lai nhé!
